Dersin Adı Ders Kodu Yarıyılı Teori
(Saat/Hafta)		 Uygulama
(Saat/Hafta)		 Akts
FARMAKOGNOZİ-I ECZ311 5 3 0 4,0
Önkoşul(lar)-var ise
Dersin Dili
Dersin Türü Lisans
Dersin sorumlusu(ları) Dr. Öğr. Üyesi BETÜL BÜYÜKKILIÇ ALTINBAŞAK
Dersin Amacı Farmakognozi alanının temel kavramlarını ve bitkisel drogların analizi ile ilgili yöntemleri öğretmeyi amaçlamaktadır. Bu ders kapsamında, bitkisel drogların hazırlanması, karbonhidratlar, fenolik asitler, antrakinonlar, flavanoitler, antosiyaninler, tanenler ve siyanogenetik glikozitler gibi çeşitli bileşenlerin özellikleri ve sağlık üzerindeki etkileri incelenecektir. Öğrencilerin bitkisel kaynakları anlama ve değerlendirme becerilerini geliştirmeleri, farmasötik uygulamalar için gerekli bilgi ve becerileri kazanmaları hedeflenmektedir.
Dersin Verilme Şekli Örgün
Sıra No Dersin Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Değerlendirme Yöntemleri Program Yeterliliklerini Karşılama Düzeyi(1)(2)(3)(4)(5)
1 Explains the cultivation of medicinal plants
1 Farmakognozinin temel kavramlarını ve tarihsel gelişimini açıklayabilir Anlatım Gözlem 3
2 Bitkisel drogların hazırlanma süreçlerini ve kalite kontrol yöntemlerini tanımlayabilir. Anlatım Gözlem 3
2 Defines the stabilization of drugs
3 Explains the drug trade
3 Karbonhidratlar, fenolik asitler, antrakinonlar ve diğer bileşenlerin kimyasal yapısını tanımlayabilir. Anlatım Gözlem 3
4 Bilimsel araştırma yapma ve verileri değerlendirme becerileri kazanır Anlatım Gözlem 3
4 Explain mono- and oligosaccharides found in plants
5 Explain homogeneous polysaccharides and their biological activities
5 Bitkisel kaynakların sistematik sınıflandırılması ve tanımlanması konusunda bilgi sahibi olur. Anlatım Gözlem 3
6 Bitkisel droglar hakkında mevcut literatürü inceleyerek eleştirel düşünme becerileri kazanır. Anlatım Gözlem 3
6 Describes the heterogeneous polysaccharides that form mucilage, gum and pectin.
7 Explain sulfur, nitrogen, carbon and simple alcohol glycosides
7 Anlatım Gözlem 3
8 Anlatım Gözlem 3
8 Identifies Anthraquinone, Flavone, Anthocyan and other phenolic glycosides
9 Explain cardiotonic glycosides and saponins, their biological activities
9 Anlatım Gözlem 3
10
10
11
11
12
12
13
13
14
14
15
15
Dersin İçeriği
Bitkisel drogların hazırlanması ve analizi için gerekli temel bilgileri sunmaktadır. Derste, bitkisel drogların tanımı ve özellikleri ile birlikte, karbonhidratlar ve bunları içeren droglar, fenolik asitler, antrakinonlar, flavanoitler, antosiyaninler, tanenler ve siyanogenetik glikozitler gibi önemli biyolojik bileşenlerin kimyasal yapıları, sağlığa yararları ve farmasötik uygulamaları ele alınacaktır. Öğrenciler, bu konular üzerinden bitkisel kaynakların sistematik bir şekilde değerlendirilmesi ve analizi konusunda teorik ve pratik bilgi sahibi olacaklardır.
Kaynaklar
Başer, K. H. C., & Kırımer, N. (2022). Farmakognozi ve Fitoterapi. İstanbul, İstanbul Tıp Kitabevleri. Heinrich, M., Barnes, J., Garcia, J. M. P., Gibbons, S., & Williamson, E. M. (2023). Farmakognozi ve Fitoterapinin Temelleri (Elmastaş, M., Küpeli Alkol E., Yaylı N., & Özdemir Z.Ö.). Aktif Yayınevi. Evans, W. C. (2009). Trease and Evans' Pharmacognosy (16th ed.). Saunders Elsevier. Zeybek, U. (2022). Rasyonel fitoterapi (Prof. Dr. Ahmet Ulvi Zeybek, Ed.). Dünya Tıp Kitabevi. ISBN: 9786059615747.
Haftalara Göre İşlenecek Konular
Haftalar Konular Dokümanlar
1 . Hafta Farmakognoziye Giriş
1 . Hafta Introduction to pharmacognosy, history and progress
2 . Hafta Chemical structures of drugs, cultivation and stabilization of medicinal plants, drug trade
2 . Hafta Bitkisel Drogların Hazırlanması
3 . Hafta Farmakognozik Yöntemler
3 . Hafta Carbohydrates, Monosaccharide derivatives
4 . Hafta Oligosaccharides, homogeneous polysaccharides
4 . Hafta Farmakognozik Yöntemler
5 . Hafta Karbonhidratlar ve Karbonhidrat İçeren Droglar
5 . Hafta Heterogeneous polysaccharides (Mucilage, Gum and Pectin)
6 . Hafta Glycosides (Heterosides),
6 . Hafta Karbonhidratlar ve Karbonhidrat İçeren Droglar
7 . Hafta Fenolik Asitler
7 . Hafta Carbon-, Nitrogen-, Sulfur-, Alcohol and Simple Phenol Glycosides
8 . Hafta Midterm
8 . Hafta Ara sınav
9 . Hafta Antrakinonlar
9 . Hafta Anthracene Glycosides
10 . Hafta Flavone and anthocyan glycosides
10 . Hafta Antrakinonlar
11 . Hafta Flavanoitler ve Drogları
11 . Hafta Coumarin Glycosides, Iridoids
12 . Hafta Cardiotonic Glycosides
12 . Hafta Flavanoitler ve Drogları
13 . Hafta Antosiyaninler ve Drogları
13 . Hafta Saponins
14 . Hafta Phenyl Propanoids, Lignans and Neolignans
14 . Hafta Tanenler ve Drogları
15 . Hafta Siyanogenetik Glikozitler ve Drogları
15 . Hafta Tannins
16 . Hafta Yarıyıl sonu sınavı
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl içi çalışmaları Sayısı Katkı Payı (%)
Yarıyıl içi Çalışmaları 1 30
Ara sınav 0 0
Dönem sonu 0 0
1 10
0 0
0 0
1 50
0 0
0 0
0 0
1 10
0 0
0 0
0 0
0 0
0 0
0 0
0 0
0 0
0 0
0 0
Toplam 100
Yarıyıl İçi Çalışmalarının Başarı Notuna Katkısı 2 30
Yarıyıl Sonu Çalışmalarının Başarı Notuna Katkısı 1 0
Toplam 100
AKTS (Öğrenci İş Yükü) Tablosu
Etkinlikler Sayısı Süresi Toplam İş Yükü
Ders süresi (sınav haftası dahil: 16xders saati) 1 1 1
Sınıf Dışı Ders Calışma Süresi (Ön çalışma, pekiştirme) 0 0 0
Yarıyıl içi Çalışmaları 0 0 0
Ara sınav 0 0 0
Dönem sonu 0 0 0
1 3 3
0 3 0
0 0 0
1 1 1
0 0 0
0 0 0
0 0 0
1 3 3
0 0 0
0 0 0
14 2 28
0 0 0
14 3 42
1 10 10
1 15 15
10 1 10
0 0 0
Toplam İş Yükü 113
Dersin Öğrenme Çıktılarının Program Yeterlilikleri İle İlişkilendirilmesi
Sıra No Program Yeterlilikleri Katkı Düzeyi*
1 2 3 4 5
1 Eczacılıkla ilgili bilimsel bilgiyi elde etme ve değerlendirme konusunda her türlü ileri teknolojiyi kullanır. X
2 Her türlü İlaç hammaddesi ve ilaç taşıyıcı sistemleri hakkında ileri derecede bilgiye sahiptir. X
3 Eczacılıkla ilgili verilerin toplanması, yorumlanması, uygulanması ve sonuçlarının duyurulması aşamalarında ilgili disiplin ilgilileri ile işbirliği yapar. X
4 İlacın hastaya verilmesi ve kullanımı ile ilgili bilgisini kullanır ve akılcı ilaç kullanımını sağlayarak farmasötik bakım hizmeti verir. X
5 Eczacılık mesleğinin yasa ile sorumluluk verdiği her alanda yetkinlik kazanır ve kurallara uygun olarak eczane organizasyonunu yapar. X
6 Eczacılık mesleği alanındaki sorunlara bilimsel verileri kullanarak çözüm üretir. X
7 İlacın tanınması, kalitesinin sağlanması, kontrolü ve standardizasyonunu yapar. X
8 Sorumluluğu altında çalışanların gelişimlerine yönelik etkinlikleri planlar, yönetir ve değerlendirir. X
9 Eczacılık alanı ile ilgili sahip olduğu bilgi birikimini kullanarak bir çalışmayı bağımsız olarak yürütür ve diğer meslek grupları ile işbirliği içinde sorumluluk alır. X
10 Yaşam boyu öğrenmeyi benimser ve gelişime açıktır. X
11 Eczacılık mesleği alanındaki ulusal ve uluslararası gelişmeleri takip ederek edindiği bilgi ve becerileri değerlendirir. X
12 Mesleği ile ilgili uygulamalarını belgeler ve kayıt tutar. X
13 İlaç ile ilgili her konuda hastaya, sağlık personeline ve topluma bilgi aktarır. X
14 Yabancı dili eczacılıkla ilgili yenilikleri izlemede ve iletişim kurabilmede kullanır. X
15 Farmasötik ürünlerin kalite güvencesi konularında ilgili kişiler ve kurumları bilgilendirir. X
16 İlaç hammaddelerinin elde edilmesi, ilaç şekillerinin tasarlanması ve üretimine kadar farmasötik ürün elde edilmesinin her aşamasında görev alır. X
17 İlaçta ruhsatlandırma koşulları, veri koruma ve patent konularını kavrar ve bunlar arasında ilişki kurar. X
18 Mesleki olarak hak ve sorumlulukları ile ilgili mevzuata ve mesleki etik kurallarına uygun davranır. X